Οι Καλαρρύτες είναι αναμφίβολα ένα από τα ωραιότερα χωριά της Ελλάδας, όπου η κυριαρχεί η ηπειρώτικη αρχιτεκτονική και η πλούσια φύση.
Σε υψόμετρο 1.120 μέτρων, στις πλαγιές των Τζουμέρκων, οι Καλαρρύτες σε προκαλούν να τις ανακαλύψεις, αλλά η διαδρομή δεν είναι εύκολη.
Απέχει λίγο παραπάνω από 80 χιλιόμετρα από την Άρτα και ο δρόμος είναι στενός με στροφές, αλλά μόλις φτάσεις θα αποζημιωθείς.
Μην ξεχάσεις να κάνεις στάση στην εντυπωσιακή Μονή Κηπίνας που βρίσκεται χωμένη σε έναν βράχο πάνω από τον δρόμο σου!
Πλακόστρωτα δρομάκια με πετρόχτιστα σπίτια γεμάτα παρτέρια, λουλούδια και χρώματα.
Οι Καλαρρύτες μπορεί να είναι απέναντι από το Συρράκο, καθώς σε ευθεία γραμμή τα δύο χωριά απέχουν περίπου 1 χιλιόμετρο, αλλά στην πραγματικότητα ο δρόμος είναι γεμάτος στροφές για 23 χιλιόμετρα για να φτάσει κανείς από το ένα χωριό στο άλλο και θέλεις περίπου 40-50 λεπτά.
Καλαρρύτες: Ένα χωριό γεμάτο ιστορία
Οι Καλαρρύτες είναι γενέτειρα αργυροχρυσοχόων και εμπόρων που διέπρεψαν σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες τον 18ο και 19ο αιώνα, ενώ εκεί θα βρεις και την οικία Γκολφινόπουλου που λειτουργεί ως μουσείο.
Ο οικισμός είναι ένα από τα πέντε χωριά που ανήκουν στα Βλαχοχώρια, μαζί με το Συρράκο, το Ματσούκι, το Βαθύπεδο και το Παλαιοχώρι.
Οι επιδρομές των Σλάβων στις πεδινές περιοχές κατά τον 7ο αιώνα έκαναν τους πολίτες να πάνε να μείνουν σε δυσπρόσιτες τοποθεσίες, όπως τα χωριά στα Τζουμέρκα, προκειμένου να είναι ασφαλείς.
Τα ατελείωτα βοσκοτόπια τους προσέφεραν ότι χρειαζόντουσαν για τα ζώα τους και η δύσκολη τοποθεσία τους προστάτευε από τους ληστές.
Μετά την υποταγή των Ιωαννίνων στους Οθωμανούς το 1430, οι Καλαρρυτινοί προτίμησαν να δηλώσουν υποταγή στη Βαλιδέ Σουλτάνα, τη μητέρα του σουλτάνου το 1478, έτσι ώστε να εξασφαλίσουν προνόμια όπως την ανεξαρτησία τους, ανεξιθρησκία κλπ, αρκεί μόνο να πλήρωναν τους φόρους τους.
Οι Καλαρρύτες γνώρισαν πρωτοφανή ερήμωση, αφού στις παραμονές του 1821 αριθμούσαν περίπου 500 οικογένειες και στην απογραφή του 1831 παρουσιάζονται μόνο 26 από αυτές.
To 1881 οι Καλαρρύτες απελευθερώθηκαν από τους Τούρκους μαζί με τον νομό Άρτας.
Μέχρι και τις αρχές του 20ου αιώνα, το χωριό είχε αρκετό πληθυσμό. Μετά την απελευθέρωση της Ηπείρου από τους Οθωμανούς το 1913και ακόμα περισσότερο κατά τις δεκαετίες του ‘50 και του ‘60, το χωριό έμεινε με λιγοστούς κατοίκους, αφού οι περισσότεροι αναζήτησαν μια καλύτερη ζωή σε μεγάλες πόλεις.
Οι Καλαρρύτες σήμερα
Σήμερα οι Καλαρρύτες είναι ένα πανέμορφο βλαχοχώρι γεμάτο ζωή -σε σχέση με τα υπόλοιπα-. Οι μόνιμοι κάτοικοι είναι κυρίως συνταξιούχοι, αλλά την άνοιξη και το καλοκαίρι το χωριό γεμίζει και από ντόπιους (που τον χειμώνα ζουν στα Ιωάννινα), αλλά και τουρίστες.
Οι κάτοικοι ζουν κυρίως από τον τουρισμό και την κτηνοτροφία.
Η κεντρική πλατεία του χωριού είναι η καρδιά της κοινότητας. Εκεί δεσπόζει ένας μεγάλος πλάτανος, αμφιθεατρικά σκαλοπάτια και μαγαζάκια για να καφέ, κουβέντα και φαγητό.
Αυτό που μου έκανε εντύπωση ήταν ότι οι ηλικιωμένοι που καθόντουσαν στην πλατεία του χωριού μιλούσαν ακόμα τη βλάχικη γλώσσα, η οποία δυστυχώς δεν έχει μεταφερθεί στα νέα παιδιά και με το πέρασμα του χρόνου θα χαθεί.
Στην πλατεία θα βρεις και την λαογραφική συλλογή «Αγγέλα Χρ. Γκολφινοπούλου».
Μετά την περιήγηση στο παλιό αρχοντικό θα κάτσεις στο εστιατόριο «Ο Μπάρος» για να δοκιμάσεις παραδοσιακές γεύσεις όπως πίτες, ντόπια τυριά, γίγαντες με λάπατα, γαλοτύρι και χειροποίητα γλυκά.
